Dự án phát triển Cảng quốc tế Cái Mép – Thị Vải được đầu tư tại huyện Tân Thành, với tổng mức đầu tư 12.891 tỷ đồng, bằng vốn vay của Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) và vốn đối ứng của Việt Nam. Dự án được khởi công năm 2008, gồm sáu gói thầu xây lắp và hai gói thầu dịch vụ tư vấn. Trong đó, quan trọng là gói thầu số 1 xây dựng cảng container Cái Mép và gói thầu số 2 xây dựng cảng hàng tổng hợp Thị Vải, năng lực thông qua từ 1,6 đến 2 triệu tấn/năm.
Hầu hết các gói thầu của dự án đều do các nhà thầu của Nhật Bản đảm nhận. Trong đó, gói thầu số 1 là xây dựng cảng container Cái Mép gồm 2 bến có tổng chiều dài 600m cho tàu container trọng tải 100.000 DWT và hệ thống kho bãi, nhà xưởng đồng bộ, đáp ứng năng lực thông qua khoảng 700.000 TUEs/năm, do Liên danh nhà thầu TOA – TOYO (Nhật Bản) thực hiện, khởi công ngày 14-10-2008 và hoàn thành ngày 14-10-2012. Gói thầu số 2 là xây dựng cảng hàng tổng hợp gồm 2 bến có tổng chiều dài 600m cho tàu hàng trọng tải 50.000 DWT và hệ thống kho bãi, nhà xưởng đồng bộ, đáp ứng năng lực thông qua lượng hàng hóa 1,6 – 2 triệu tấn/năm, do Liên danh nhà thầu Penta – Rinkai (Nhật Bản) thực hiện, khởi công ngày 14-10-2008 và hoàn thành ngày 15-1-2013. Gói thầu số 5 xây dựng cầu và đường nối từ Quốc lộ 51 đến cảng Cái Mép với tổng chiều dài phần đường 8,5km, cầu Rạch Ngã Tư có chiều dài 345m quy mô 4 làn xe, tốc độ thiết kế 80km/h, do Liên danh nhà thầu CIENCO6 – Trường Sơn thực hiện, khởi công ngày 14-10-2008, thông xe giai đoạn 1 vào tháng 4-2011 và đã hoàn thành toàn bộ vào ngày 28-1-2013. Qua quá trình thực hiện các gói thầu đã góp phần chuyển giao công nghệ, kỹ thuật trong lĩnh vực xây dựng cảng giữa Nhật Bản – Việt Nam. Đây là dịp để đội ngũ kỹ sư, công nhân lao động của Việt Nam học hỏi những kinh nghiệm quý báu về công nghệ xây dựng cảng biển tiên tiến của Nhật Bản, góp phần vào việc hiện đại hóa hạ tầng giao thông đất nước.
Với việc đầu tư đồng bộ cơ sở hạ tầng luồng vào cảng, đường kết nối cảng, dự án đã góp phần quan trọng trong việc thu hút đầu tư, đặc biệt là thu hút các nhà đầu tư nước ngoài, các hãng vận tải biển lớn của thế giới từ Mỹ, Đan Mạch, Singapore, Nhật Bản, Hongkong… tham gia đầu tư và hình thành một hệ thống cảng container hoàn chỉnh, hiện đại tầm cỡ khu vực và thế giới, tạo điều kiện mở rộng thông thương quốc tế, đưa hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam đi trực tiếp tới các cảng châu Âu, châu Mỹ.
Theo ông Motonori Tsuno, Trưởng đại diện Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản tại Việt Nam cho biết: Dự án cảng Quốc tế Cái Mép – Thị Vải là một trong những dự án phát triển cơ sở hạ tầng quan trọng nhất của JICA tại Việt Nam. JICA đã hỗ trợ dự án ngay từ giai đoạn đầu, đến giai đoạn thiết kế và cả giai đoạn thi công. Dự án cũng là một mô hình tiêu biểu của hợp tác công tư, có sự tham gia của khối tư nhân cùng với đầu tư cơ sở hạ tầng của nhà nước. Hy vọng đầu tư của Nhật Bản vào khu vực sẽ tăng trưởng trong thời gian tới. Việc hoàn thành dự án là kết quả của sự hợp tác hiệu quả và lâu dài của Việt Nam – Nhật Bản, sự kiện hoàn thành dự án đánh dấu kỷ niệm 40 năm hợp tác Việt Nam – Nhật Bản.
