Ngành công nghiệp thép đã bùng nổ trở lại vào năm 2021, sau khi chịu tổn thương nghiêm trọng bởi đại dịch trong năm 2020, nhờ sự phục hồi mạnh mẽ nhu cầu ở các thị trường hạ nguồn và giá thép tăng mạnh. Triển vọng thị trường năm 2022 vẫn tích cực khi kinh tế toàn cầu tiếp tục hồi phục sau đại dịch Covid-19.
Đại dịch đã khiến hầu hết các mặt hàng rơi vào tình trạng lao dốc thảm trong năm 2020 và thép cũng không phải là ngoại lệ. Trong năm đầu tiên của đại dịch Covid-19, nhu cầu của các ngành công nghiệp hạ nguồn giảm mạnh đã tác động tiêu cực lên ngành thép trong gần suốt nửa đầu năm 2020. Đặc biệt, đại dịch đã giáng một đòn mạnh vào ngành công nghiệp thép của Mỹ, vốn bị ảnh hưởng bởi tác động của cuộc chiến thuế quan Mỹ – Trung Quốc.
Tuy nhiên, nhu cầu thép đã hồi phục nhanh chóng sau đó bởi hoạt động của các lĩnh vực tiêu thụ nhiều thép như ô tô, xây dựng và máy móc được khôi phục trở lại sau khi những biện pháp hạn chế trên toàn cầu được nới lỏng.
Sự phục hồi của các ngành công nghiệp quan trọng sử dụng thép như xây dựng và ô tô cho thấy thị trường thép đã đón những “làn gió” thuận lợi. Ngành ô tô đã hồi phục trở lại sau đại dịch, đơn đặt hàng trong lĩnh vực xây dựng và thiết bị phi nhà ở cũng mạnh mẽ. Nhu cầu xây dựng nhà cho các mục đích khác ngoài ở đã về gần bằng mức trước đại dịch. Thị trường năng lượng cũng dần bớt nóng.
giá thép tăng chưa từng có trong năm 2021 ở các thị trường chủ chốt giữa bối cảnh nguồn cung bị thắt chặt và lượng tồn trữ của toàn bộ chuỗi cung ứng đều thấp. Giá thép tại Mỹ đạt mức cao nhất trong lịch sử do tình trạng thiếu nguồn cung kéo dài, giúp gia tăng lợi nhuận cho các nhà sản xuất thép, bất chấp chi phí nguyên liệu tăng, bao gồm cả phế liệu, và những khó khăn trong chuỗi cung ứng.
Còn nhớ trước đó, khi đại dịch Covid-19 mới bắt đầu bùng phát mạnh, giá thép cuộn cán nóng (HRC) giảm xuống chỉ khoảng 440 USD/tấn vào tháng 8/2020. Tuy nhiên, sau đó giá đã hồi phục đáng kể, vượt mức 1.900 USD/tấn vào tháng 8/2021 do cung và cầu vẫn cách xa nhau.
Đáng tiếc là sau khi đạt ‘đỉnh” vào tháng 9/2021, giá thép HRC đã một lần nữa chịu áp lực giảm kể từ tháng 10 do nhu cầu ô tô giảm sau khi các nhà sản xuất ô tô phải điều chỉnh giảm sản lượng vì thiếu hụt chất bán dẫn. Mặc dù vậy, giá thép HRC hiện vẫn đang dao động quanh mức 1.700 USD/tấn và đang có nhiều biểu hiện sẽ bước vào đợt tăng giá mới. Mức giá này vẫn cao hơn nhiều so với năm trước, và cao gấp 4 lần so với tháng 8/2020.
Cổ phiếu của nhiều công ty thép cũng vì thế tăng mạnh theo xu hướng giá, nổi bật nhất là: Commercial Metals Company, TimkenSteel, EVRAZ plc và United States Steel Corporation X…
Lợi nhuận của TimkenSteel đã tăng 425,8% trong quý IV/2021, của EVRAZ tăng 244,8% trong năm nay, của EVRAZ tăng khoảng 36% trong quý 4/2021…
Mặc dù nhu cầu thép trong lĩnh vực ô tô đang chậm lại do cuộc khủng hoảng chip, song nhu cầu mạnh từ các thị trường hạ nguồn khác, bao gồm xây dựng, và sự gián đoạn nguồn cung có nhiều nhà máy ngừng hoạt động để bảo trì theo lịch trình, đã giữ giá thép HRC ở mức cao trong thời gian gần đây, dự báo sẽ tiếp diễn xu hướng này trong năm 2022, thúc đẩy tỷ suất lợi nhuận của các doanh nghiệp thép.
Mặc dù làn sóng Covid-19 mới đang làm mờ mịt tương lai của các thị trường hàng hóa, có thể làm giảm tốc độ hồi phục của ngành thép, MEPS vẫn lạc quan dự báo giá các sản phẩm thép phẳng trên toàn cầu sẽ tăng trong những tháng đầu năm 2022. Trong khi đó, giá thép trên thị trường Bắc Mỹ dự đoán sẽ tiếp tục giảm trong những tháng tới do hoạt động mua đang yếu đi giữa bối cảnh lượng dự trữ của các nhà phân phối và trung tâm dịch vụ tăng cao. Các nhà sản xuất thép nước này có thể sẽ hạ giá bán để đẩy tăng doanh số bán hàng.
Tại Châu Á, giá trung bình các sản phẩm thép phẳng dự báo sẽ giảm trong tương lai gần. Những làn sóng bùng dịch dữ dội trong toàn bộ khu vực đang làm giảm hoạt động giao dịch cũng như tâm lý thị trường. Dự báo sẽ có đợt giá hồi phục nhẹ vào mùa xuân tới theo yếu tố mùa vụ.
Từ giữa năm 2022, dự báo giá thép sẽ giảm ở tất cả các khu vực. Mức tăng trưởng tiêu thụ sản phẩm thép phẳng giảm dần do chi phí thép và các vật liệu khác tăng cao đúng như dự đoán từ trước. Áp lực lạm phát có khả năng làm giảm chi tiêu của người tiêu dùng. Hơn nữa, nhu cầu phục hồi từ lĩnh vực ô tô dự kiến sẽ còn kéo dài, và triển vọng kinh tế cho năm 2022 cũng tương đối mạnh mẽ, bất chấp rủi ro đi kèm với các biến thể mới của Covid-19 và dự kiến sẽ xảy ra việc thắt chặt chính sách tài khóa và tiền tệ dự kiến ở nhiều quốc gia.
Nhìn chung, MEPS không dự đoán thép sẽ quay đầu giảm giá, bất chấp nỗi sợ hãi của một số nhà giao dịch ngày càng tăng. Theo đó, giá trị giao dịch thép trên toàn cầu sẽ giảm chậm hơn so với mức tăng trong năm qua. Theo đó, giá trị giao dịch tổng hợp các sản phẩm thép phẳng do MEPS theo dõi được dự báo sẽ đạt trung bình khoảng 1220 USD/tấn vào năm 2022 – tăng gần 60% so với năm 2010/2019.
Giữa bối cảnh giá thép dự báo sẽ vẫn giữ ở trên mức trung bình của những năm gần đây do chi phí đầu vào của nhà máy tăng lên và các động thái vì mục tiêu giảm lượng cacbon của ngành thép, cổ phiếu ngành thép vì đó dự báo sẽ tiếp tục tăng trong năm 2022, mặc dù tốc độ chậm hơn năm 2021.
Tham khảo: Mepsinternational, Aisusteel
Theo Doanh nghiệp và Tiếp thị